Σκέψεις σχετικά με την επισφαλή εργασία. Μέρος 2ο

Σκέψεις σχετικά με την επισφαλή εργασία.  Μέρος 2ο

του Θανάση Τσακίρη

Η κοινωνική κατάσταση των επισφαλώς εργαζομένων (προσωρινότητα της απασχόλησης, διασπορά των θέσεων μερικής και προσωρινής απασχόλησης σε όλο το χώρο της οικονομίας από την εποχική εργασία στη συγκομιδή των αγροτικών προϊόντων, κάτι που γίνεται από αρχαιοτάτων χρόνων, στην εργασία των ανειδίκευτων του δευτερογενούς τομέα ως την εργασία στις υπηρεσίες είτε αυτή αφορά παροχή υπηρεσιών οικιακής βοήθειας και καθαριότητας χώρων είτε εργασία επιστημονικής έρευνας και διδασκαλίας στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης) αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη της συνδικαλιστικής οργάνωσής τους, καθώς δεν είναι σε (εύκολη) θέση ώστε να αντιληφθούν τη σημασία της αλληλεγγύης, εάν δεν έχουν κοινωνικοποιηθεί πολιτικά σε κατάλληλα περιβάλλοντα (μαθητική κοινότητα, φοιτητικό σύλλογο, ομάδες διεκδίκησης, και κοινωνικά κινήματα).

Η εμπειρία από άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής έχει δείξει τόσο τους περιορισμούς όσο και τις ευκαιρίες που δημιουργούνται για την συνδικαλιστική οργάνωση των επισφαλώς εργαζομένων. Χαρακτηριστική περίπτωση που δείχνει τις ευκαιρίες και τις μορφές οργάνωσης των επισφαλώς εργαζομένων σε κλάδους χαμηλής ειδίκευσης είναι η εκστρατεία “Justice for Janitors” που διεξήχθη επί μακρόν στις Ηνωμένες Πολιτείες -και συνεχίζει να διεξάγεται- για την συγκρότηση συνδικαλιστικών οργανώσεων και την προώθηση των αιτημάτων και την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των καθαριστών και καθαριστριών. Η καμπάνια συγκεντρώνει 225.000 μέλη του χώρου των καθαριστών σε περισσότερες από 29 μεγάλες πόλεις. Τα αιτήματα της καμπάνιας είναι μισθολογικά (αύξηση μισθών και ημερομισθίων σε αξιοπρεπή επίπεδα), ασφαλιστικά (βελτίωση ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης) και θεσμικά (βελτίωση όρων και συνθηκών εργασίας, δυνατότητες μετατροπής των θέσεων εργασίας σε πλήρους απασχόλησης). Η καμπάνια διεξάγεται με την οργανωτική και πολιτική ευθύνη του συνδικάτου των εργαζομένων στο χώρο της παροχής υπηρεσιών (SEIU – Service Employees International Union). H SEIU έχει 2 εκατομμύρια μέλη και εκτός από τη νομική και οργανωτική βοήθεια στις τοπικές συνδικαλιστικές οργανώσεις παρέχει υπηρεσίες συνδικαλιστικής εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης στα μέλη (π.χ. εκμάθηση αγγλικών και ισπανικών μιας και ειδικά στο χώρο του καθαρισμού κτιρίων πολύ μεγάλος αριθμός μελών προέρχεται από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής). Από την άποψη της στρατηγικής η SEIU προκρίνει την διατήρηση συνεργατικών σχέσεων με τις επιχειρήσεις ώστε να προστατεύονται τα μέλη της παρά τις δυσκολίες της εκστρατείας αλλά από την άποψη των ρεπερτορίων δράσης σε αυτά εντάσσονται οι συγκρουσιακές κινητοποιήσεις (disruptive tactics) όπως η κατάληψη δημοσίων κτιρίων και χώρων, τα μπλόκα στους δρόμους, το «χτίσιμο» εμποδίων σε δρόμους και κτίρια κλπ ώστε να η καμπάνια να γίνει γνωστή στο ευρύτερο κοινό τόσο μέσω των ΜΜΕ όσο και με τα συνθήματα, το μοίρασμα ανακοινώσεων και έντυπου ή οπτικοακουστικού υλικού. Όσον αφορά το οργανωτικό μοντέλο η SEIU θεωρείται από τις πλέον καινοτομικές συνδικαλιστικές οργανώσεις. Η καμπάνια διενεργείται από τα κάτω προς τα πάνω (bottom-up). Η οργάνωση δεν περιορίζεται στην παρουσία σωματείου στο χώρο εργασίας αλλά επεκτείνεται σε γεωγραφικό επίπεδο ανά περιοχή με τη συνένωση των εργαζομένων σε μεγαλύτερες ενώσεις ώστε να γίνονται ορατοί στο ευρύ κοινό οι συνήθως αφανείς εργαζόμενοι και να είναι πιο αποτελεσματική η κινητοποίηση εναντίον της πολιτικής των μεγάλων πολυμετοχικών επιχειρήσεων που είναι συνήθως αυτές οι οποίες χρησιμοποιούν τις πιο ελαστικές σχέσεις εργασίας και τις υπεργολαβίες. Η SEIU στέλνει στις περιοχές και στα τοπικά σωματεία ειδικευμένους οργανωτές ώστε να στήσουν σωματεία εκεί όπου δεν υπάρχουν. Όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις με τους εργοδότες η SEIU συγκεντρώνει τις προσπάθειές της στην επίτευξη συμφωνίας σε μία μεγάλη επιχείρηση και την υπογραφή συλλογικής σύμβασης εργασίας (master contract) που να καλύπτει όλους τους εργαζόμενους της επιχείρησης και να γίνει πρότυπο για την υπογραφή αντίστοιχων συμβάσεων σε όλο τον κλάδο, την περιοχή ή την αγορά.

Η ιστορία του μεταπολιτευτικού τραπεζοϋπαλληλικού συνδικαλισμού. Μέρος Πρώτο

Θα διαβάσατε στην προηγούμενη καταχώρηση την ανακοίνωση της «Οδού Ευπόλιδος» για την αποχώρηση του συνάδελφου Γιάννη Μπαμπαδήμα από την ενεργό υπηρεσία στην Εμπορική Τράπεζα και την ανασύνθεση του προεδρείου του Συλλόγου Εργαζομένων. Η αποχώρηση αυτή σημαίνει τη λήξη μιας περιόδου κατά την οποία εργαζόταν και συνδικαλιζόταν μια γενιά εργαζομένων που προσλήφθηκαν εκεί γύρω στα τέλη της δικτατορίας και τα πρώτα δύο-τρία χρόνια της Μεταπολίτευσης. Με το Γιάννη συνεργαστήκαμε για μια ολόκληρη δεκαετία μεταξύ 1982 και 1992, στη δημιουργία της Αυτόνομης Συνδικαλιστικής Κίνησης (ΑΣΚ) Εμπορικής Τράπεζας και αργότερα στη δημιουργία της Συσπείρωσης Εργαζομένων στην Εμπορική Τράπεζα  σε συνεργασία με τη ΔΗΣΚ(ΣΣΕΚ) και την ΕΣΠ (ΑΕΜ). Φέραμε τα «πάνω-κάτω» στο συνδικαλισμό που ήταν υπό την κυριαρχία των κομματικών παρατάξεων ΔΑΚΕ-ΠΑΣΚΕ-ΕΣΑΚ (Ενιαία). Προβάλλαμε και προωθούσαμε αιτήματα που οι παρατάξεις αυτές θεωρούσαν ουτοπικά και ανεδαφικά ενώ σήμερα θεωρούνται κατακτήσεις ή συζητιούνται ευρέως (μείωση ωραρίου εργασίας, αύξηση ημερών αδείας, γονικές άδειες μακράς διαρκείας, ακόμη και θέματα περιβάλλοντος, σεβασμού της ισότητας των δύο φύλων, αυτοδιαχείρισης, ομαδικη δουλειά κ.α.).  Αργότερα διαφωνήσαμε για την στρατηγική και τις τακτικές που έπρεπε να ακολουθήσουμε αλλά παρ’ όλα αυτά διατηρούσαμε ακέραιες τις αγωνιστικές πρακτικές και προωθούμε ενωτικές τάσεις και διάλογο. Δυστυχώς, επί μια 15ετία αυτή η ενότητα δεν έχει σταθεί δυνατή. Τώρα η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη καθώς 3 ψηφοδέλτια αντιμάχονται για την ψήφο των μελών του Συλλόγου εν ονόματι της συνδικαλιστικής αριστεράς. Το άκουσμα της λέξης ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ δεν προκαλεί θετικούς συνειρμούς και η έννοια παρερμηνεύεται. Ακούγεται κάτι σαν «αυτονομία του ενός από τον άλλο» και όχι από την εργοδοσία, το κράτος και τα κόμματα. Ενώ θα έπρεπε να είναι «ενότητα και διαφορά» σε μια διαλεκτική συνεργασία και αυτονομία-ανεξαρτησία από τις κομματικές στρατηγικές και σκοπιμότητες. Τίποτε, όμως, δεν πάει χαμένο. Η ζωή είναι πάντοτε γεμάτη εκπλήξεις και το πιο όμορφο τραγούδι δεν το έχουμε τραγουδήσει ακόμα, το πιο όμορφο βιβλίο δεν το έχουμε διαβάσει ακόμα, την πιο όμορφη θάλασσα δεν την έχουμε ταξιδέψει ακόμα, τους πιο όμορφους δρόμους δεν τους έχουμε διαβεί ακόμα… 

Σε μια σειρά καταχωρήσεων θα σας εξιστορήσω το συνδικαλιστικό κίνημα στις τράπεζες από τη μεταπολίτευση ως σήμερα. Αν βιάζεστε να τη διαβάσετε ολόκληρη την εξιστόρηση, μπορείτε να επισκεφτείτε την κεντρική μου ιστοσελίδα http://tsakiris.snn.gr και να διαβάσετε την διδακτορική μου διατριβή πάνω στο θέμα αυτό. Καλή ανάγνωση και εδώ είμαστε για να τα λέμε. Ευχόμαστε στο σδ. Γ. Μπαμπαδήμα να ξαναβρεθεί στις αγωνιστικές επάλξεις από τις γραμμές του συνταξιουχικού κινήματος αλλά και μέσω των κοινωνικών κινημάτων για την πόλη και το περιβάλλον, τον πολιτισμό και όπου αλλού θεωρεί ότι πρέπει να παρεμβαίνει.

 

ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ

 

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

 ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ

….Ως το 1982 το συνδικαλιστικό κίνημα των εργαζομένων στις τράπεζες είχε τη δυνατότητα να δρα αυτόνομα και ανεξάρτητα από την εργοδοτική, την κρατική και την κομματική πολιτική -παρά τις συντεχνιακές και παραγοντίστικες λογικές που χαρακτήριζαν ορισμένες πλευρές της δράσης και έιτουργίες του- ενώ μετά το 1982 άρχισε η καθοδική πορεία του αφού η κρατική και η κομματική πολιτική επικράτησαν στους κόλπους του και διέσπασαν την ενότητά του και, κατά συνέπεια, μείωσαν την αποτελεσματικότητα των διεκδικήσεών του.

Στο χώρο των τραπεζών, στο επίκεντρο των αγώνων βρέθηκαν οι εργαζόμενοι στο Συγκρότημα Ανδρεάδη που επεδίωκαν την εξομοίωση του Οργανισμού Προσωπικού και των μισθών με αυτούς των συναδέλφων τους στην Εθνική Τράπεζα. Ο Σύλλογος της Ιονικής-Λαϊκής αρνήθηκε να υπογράψει το πρακτικό της επιτροπής που συνέστησε ο πρόεδρός της Σ. Ανδρεάδης και με το οποίο υιοθετείτο σχέδιο Οργανισμού στο οποίο δεν προβλεπόταν εξομοίωση παρά μετά από 4 χρόνια ούτε αυτόματη αναπροσαρμογή μισθών και Οργανισμού στο Συγκρότημα προς τυχόν μελλοντικές βελτιώσεις αυτών στην Εθνική. Αντίθετα, σε πρώτη φάση ο Σύλλογος της Εμπορικής υπέγραψε το πρακτικό.

Εξομοίωση παντού. Το μόνιμο αίτημα των εργαζομένων όλων των τραπεζών. Στις μικρές τράπεζες του Συγκροτήματος Ανδρεάδη, όσον αφορά το μισθολογικό, τα πράγματα δεν ήταν και πολύ άσχημα στο βαθμό που ήταν παρόμοια με τη «μητρική» του Συγκροτήματος, την Εμπορική και, συνεπώς, η εξομοίωση θα περιλάμβανε και τους υπαλλήλους τους. Όσον αφορά όμως το ασφαλιστικό τα πράγματα ήταν διαφορετικά εκτός από την κύρια σύνταξη (Ι.Κ.Α.)

Στο μεταξύ η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας προχώρησε σε γενναία, τηρουμένων των αναλογιών, μέτρα αποχουντοποίησης, Παραμένουν, όμως, αρκετά ακόμη θέματα, για να ολοκληρωθεί η κάθαρση:   «α) Η επαναπρόσληψη ΟΛΩΝ των απομακρυθέντων από τη δικτατορία. β) Η αποκατάσταση των αληθινών αδικιών που έγιναν σε βάρος ικανών και τιμίων συναδέλφων. γ) Η απόλυση των ανωμάλως διορισμένων και των αργομίσθων. δ) Η απομάκρυνση όσων συνεργάστηκαν με το δικτατορικό καθεστώς σε βάρος των συμφερόντων της Τραπέζης. ε) Η τιμωρία όσων αστυνόμευαν τις πράξεις και τα λόγια των συναδέλφων. στ) Η ακύρωση των σκανδαλωδών και τοποθετήσεων».

Θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας, που είχε στην κατοχή της το 99,4% των μετοχών της, ήταν η Τράπεζα Επαγγελματικής Πίστεως. Οι 200 περίπου υπάλληλοι της ΤΕΠ αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα: οι μισθοί τους δεν ήταν εξομοιωμένοι με αυτούς των συναδέλφων της Εθνικής, δεν είχαν Οργανισμό Προσωπικού, δεν είχαν Επικουρικό Ταμείο, ούτε καν Νοσοκομειακή Περίθαλψη. Είχαν όμως αγωνιστικότητα για να διεκδικήσουν τα αιτήματά τους.

Ανερχόμενη τότε τράπεζα ήταν η Τράπεζα Εμπορικής Πίστεως με 1.800 υπαλλήλους και «σταθερά ανερχόμενα αποτελέσματα». Ο Σύλλογος Προσωπικού ξεκίνησε αγώνα για την εξομοίωση μισθών και επιδομάτων. Στο μεταξύ προέκυψε ένα «μικρό» πλην σημαντικό θέμα με το «επίδομα ακριβείας» για τους νέους και μικρόβαθμους υπαλλήλους. 

Στην Αμέρικαν Εξπρές τα πράγματα ήταν ακόμη πιο σοβαρά. Η μελέτη για την εξομοίωση και την ίση μεταχείριση έχει σταλεί στο κεντρικό κατάστημα της τράπεζας στη Νέα Υόρκη για να εγκριθεί και το προσωπικό περιμένει («όχι βεβαίως επ’ άπειρον».

Στην τράπεζα των στρατιωτικών, στη Γενική δηλαδή, το καθεστώς έμεινε το ίδιο κι απαράλλακτο. Ο Γενικός Διευθυντής θεωρεί άχρηστο χαρτί τον Οργανισμό Προσωπικού και προωθεί για προαγωγή μόνο τους υποτακτικούς του, καθηλώνει τις γυναίκες στις θέσεις των δακτυλογράφων παρά το γεγονός ότι δεν προβλέπονται από τον Οργανισμό, το Συμβούλιο Προαγωγών λειτουργεί όποτε επιθυμεί ο Γενικός Διευθυντής.  Άλλο ένα δείγμα άλλης αυθαιρεσίας που επικρατούσε ήταν ο αποκλεισμός των υπαλλήλων των εκτός Αθήνας καταστημάτων από τη φοίτηση στο «Σεμινάριο Επιμορφώσεως του Προσωπικού της Τραπέζης» με συνέπεια οι φοιτήσαντες να πάρουν την κατά ένα χρόνο προώθηση που προέβλεπε η εγκύκλιος Νο. 494/1011.71 με την οποία καθιερώθηκε το σεμινάριο και να υπερσκελίσουν τους ομοβάθμιούς τους της «άλλης Ελλάδας». Η εγκύκλιος υπερίσχυσε για άλλη μια φορά του Οργανισμού Προσωπικού.

Προβλήματα όμως υπήρχαν και στην Τράπεζα της Ελλάδος, που ήταν η καθαρά κρατική Τράπεζα. Το πρώτο είναι η απουσία προόδου στις εργασίες της «Επιτροπής αντιμετωπίσεως ατομικών θεμάτων», στην οποία συμμετείχαν παράγοντες της Διοίκησης και του Συλλόγου, «δια την εξέτασιν και αποκατάστασιν ωρισμένων υπαλλήλων αδικηθέντων κατά την βαθμολογικήν των εξέλιξιν». Στο μεταξύ, ο Π. Παπαληγούρας είχε αντικαταστήσει τον Κ. Παπαγιάννη στη θέση του Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος. Ο Παπαγιάννης είχε δεχτεί το αίτημα επαναλειτουργίας της επιτροπής που είχε θέσει ο Σύλλογος και στο οποίο αντιδρούσαν οι παράγοντες της Δ/νσης Προσωπικού που φοβούνταν ότι το θέμα θα οδηγείτο σε αναένταξη. Το δεύτερο πρόβλημα ήταν η καθυστέρηση δημιουργίας Ταμειακής Διεύθυνσης, παρά το γεγονός ότι 800 εργαζόμενοι (πάνω από το 25% του συνόλου) ήταν ταμίες και αρκετοί από αυτούς πτυχιούχοι. Υπήρχαν δε δύο Υποδιευθυντές του κλάδου χωρίς οργανική θέση. Τα προβλήματα αυτά ήταν η κορυφή του παγόβουνου. Υπήρχαν τόσα που είχαν συσσωρευτεί λόγω της εφτάχρονης δικτατορίας και τα οποία ζητούσαν επειγόντως λύση.

Στη χειρότερη, όμως, κατάσταση βρίσκονταν οι συνθήκες εργασίας στην Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος (Α.Τ.Ε.), που ιδρύθηκε το 1929 ως αυτόνομος τραπεζικός οργανισμός με κοινωφελή χαρακτήρα. Μόνο που ο χαρακτήρας αυτός δεν αφορούσε ιδιαίτερα το προσωπικό της που αντιμετώπιζε τα περισσότερα προβλήματα από όλες τις τράπεζες. Ακόμη και τα όμορφα νεοκλασικά κτίριά της η Α.Τ.Ε. ούτε τα συντηρούσε ούτε τα φρόντιζε, με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να δουλεύουν σε πραγματικά κακές συνθήκες.   Οι συνθήκες εργασίας , υγιεινής και ασφάλειας αποτελούν ένα μάλλον δισεπίλυτο πρόβλημα του τραπεζικού κλάδου στην Ελλάδα.
 
Ας επανέλθουμε στο συγκρότημα Ανδρεάδη.  Είναι «πρωτοφανής η επιτυχία της απεργίας (ποσοστό 98%-100%) του Προσωπικού της Ιονικής-Λαϊκής». Ποτέ από τότε δεν καταγράφηκαν τόσο υψηλά ποσοστά απεργιακής συμμετοχής στο χώρο των τραπεζών και της κοινής ωφέλειας. «Σύντονοι ενέργειες της Ομοσπονδίας μας και της Γ.Σ.Ε.Ε. δεν απέδωσαν. Συμπαράσταση των συναδέλφων της Εμπορικής όπου 3 Σύμβουλοι καταγγέλλουν. Κρίση στο Σύλλογο της Εμπορικής». Μία λέξη-αίτημα που θα γράφεται κατ΄ επανάληψη τα επόμενα χρόνια στις ανακοινώσεις των συλλόγων του συγκροτήματος Ανδρεάδη: «εξομοίωση». Σάββατο, 26 Οκτωβρίου 1974. Η πρώτη μαζική απεργία της μεταπολίτευσης στην Ιονική-Λαϊκή. «Το θέμα,  ως γνωστό, προέκυψε όταν τα μέλη της Επιτροπής που ώρισε ο κ. Ανδρεάδης για την επεξεργασία νέου Οργανισμού με βάση την εξομοίωση με την Εθνική, αρνήθηκαν να συμπεριληφθούν οι επιφυλάξεις του Συλλόγου της Ιονικής, ως προς το θέμα της εξομοιώσεως της οποίας πουθενά δεν οριζότανε το δυναμικό (το άρθρο 50 με το περίφημο «εκάστοτε», για το οποίο πανηγύρισε ο Σύλλογος της Εμπορικής καθόλου δεν καλύπτει το θέμα)». Έτσι, στις 9 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε Γενική Συνέλευση του Συλλόγου που αποφάσισε την κάθοδο στην απεργία. 
 
«Η Διοίκηση» της Τράπεζας «υποτιμώντας προφανώς την αποφασιστικότητα του Προσωπικού και υπερβάλλοντας τις φυσικές ικανότητες απέφυγε κάθε επαφή με το Σύλλογο» και δια μέσου του Γενικού Διευθυντή Μ. Λεβή δηλώνει, ρητά και απερίφραστα, «ότι η αυτόματος και εις το διηνεκές εξομοίωσις αποκλείεται» (Ανακοίνωση Γ.Δ., 18.10.74). Συνέπεια της δήλωσης αυτής ήταν να αλλάξει προς στιγμή στάση η διοίκηση του Συλλόγου Εμπορικής και να καλέσει το προσωπικό σε αγωνιστική επαγρύπνηση για να ανακαλέσει τρεις ημέρες αργότερα με αφορμή την ανακοίνωση του Δ/ντή Προσωπικού της Εμπορικής. Σε διαδοχικές συναντήσεις με τη Διοίκηση των αντιπροσωπειών της ΟΤΟΕ (Πρόεδρος ο Οδ. Χατζηδημητρίου, Γ.Γ. ο Παν. Θεοφανόπουλος), της ΓΣΕΕ (Γ.Γ. ο Χρ. Καρακίτσος, Αναπλ. Γ.Γ. ο Παν. Θεοφανόπουλος) και του υπουργείου Εργασίας, η απάντηση της διοίκησης Ανδρεάδη ήταν στερεότυπη: «Εμμένουμε στις θέσεις μας». Μετά από τις εξελίξεις αυτές η απεργία ήταν πλέον αναπόφευκτη.  Η απεργία είχε τεράστια επιτυχία.
 
Τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα στις «μικρές Τράπεζες του συγκροτήματος Ανδρεάδη. Στην Ετήσια Συνέλευση των Μετόχων της Τράπεζας Πειραιώς ο ίδιος ο Σ. Ανδρεάδης υποσχέθηκε ότι θα δημιουργηθεί Ταμείο Υγείας για το προσωπικό της. Μήνες όμως είχαν περάσει και τίποτα δεν είχε προχωρήσει.

Ένα σημαντικό πρόβλημα φαίνεται πως βαίνει προς την επίλυσή του στην περίοδο αυτή με την απόφαση της Διοίκησης της Τράπεζας της Ελλάδος να αποδεχθεί το αίτημα του Ταμείου Περιθάλψεως και του Συλλόγου Υπαλλήλων Τ.Ε. που εκκρεμούσε «κι ενέκρινε τη δωρεάν παραχώρηση προς το Ταμείον Υγείας εκτάσεως εκτάσεως 30 στρεμμάτων από το κτήμα της Τραπέζης στο Χολαργό για την ανέγερση Νοσηλευτικού Ιδρύματος». 

Η προσωρινή Διοίκηση της ΟΤΟΕ που ανέλαβε τα καθήκοντά της προέταξε το μισθολογικό ως πρώτο στον κατάλογο των αιτημάτων των εργαζομένων στις τράπεζες που υφίσταντο και αυτοί τις συνέπειες του «στασιμοπληθωρισμού». Η ραγδαία αύξηση του τιμάριθμου επέφερε μεγάλες απώλειες στα εισοδήματα των εργαζομένων. 
 
Ένα σοβαρό αίτημα ήταν αυτό της επαναχορήγησης της διετούς προώθησης των αγωνιστών του Αλβανικού, της Εθνικής Αντίστασης και των εμφυλιοπολεμιστών που είχε καταργήσει η δικτατορία ενώ χορήγησε βαθμολογική προώθηση σε εργαζόμενους που ήταν σε νηπιακή ηλικία στη διάρκεια της Κατοχής και σε συνεργάτες των Κατοχικών Αρχών. Η κυβέρνηση, μετά από πίεση τους, αναγκάστηκε και έδωσε τη διετία που κατάργησε η διχτατορία».

Ανασύνθεση του Προεδρείου του ΔΣ του Συλλόγου Εργαζομένων στην Εμπορική Τράπεζα-Ανακοίνωση «Οδού Ευπόλιδος»

ΟΔΟΣ ΕΥΠΟΛΙΔΟΣ
στην υπηρεσία των εργαζομένων στην Εμπορική Τράπεζα

ΓΕΝΑΡΗΣ 2009
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

 

Αγαπητές και Αγαπητοί  Συνάδελφοι και Φίλοι
 της « ΟΔΟΥ ΕΥΠΟΛΙΔΟΣ » και όχι μόνο .
Ύστερα από τριάντα πέντε και πλέον χρόνια, ήρθε η ώρα ν΄ αποχαιρετιστούμε .
Οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ σ ΄ όλους Εσάς , που ολ΄ αυτά τα χρόνια στηρίξατε και στηρίζετε την επίμονη και επίπονη προσπάθεια που καταβάλουμε , μέσα από τις γραμμές της «ΟΔΟΥ ΕΥΠΟΛΙΔΟΣ » και όχι μόνο , το προσωπικό να υποτάσσεται και να υπηρετεί το Συλλογικό. Και το ατομικό, το Γενικό συμφέρον.
Πιστεύω ότι αυτά που όλοι μαζί κάναμε  ολ΄ αυτά τα χρόνια , έχουν βάλει τις βάσεις για να συνεχίσει η «ΟΔΟΣ ΕΥΠΟΛΙΔΟΣ » το δύσκολο δρόμο που έχει επιλέξει να πορεύεται .
Με την ευχή και την ελπίδα ότι θα τα καταφέρει για πολλά – πολλά χρόνια ακόμα ,

Σας εύχομαι ότι το καλύτερο .                                                   Δεκέμβρης 2008              

                                                 Μπαμπαδήμας Γιάννης
—————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————
Συναδέλφισσες , Συνάδελφοι,

Το μήνα Νοέμβρη 2008 , υπέβαλε την παραίτηση του από τη θέση του Γενικού Γραμματέα του Δ.Σ. του Συλλόγου μας , ο εκπρόσωπος της κίνησης μας σ΄ αυτό Μπαμπαδήμας Γιάννης , για λόγους υγείας .
Και το μήνα Δεκέμβρη 2008 για τους ίδιους λόγους , παραιτήθηκε και αποχώρησε και από την υπηρεσία της Τράπεζας .

Επιθυμούμε και οφείλουμε να ευχαριστήσουμε και δημόσια το Συνάδελφο Μπαμπαδήμα για τη μακροχρόνια προσφορά του στο συνδικαλιστικό κίνημα του χώρου μας , του κλάδου και γενικότερα και στην Κίνηση μας , την « ΟΔΟ ΕΥΠΟΛΙΔΟΣ », ειδικότερα . Και να του  ευχηθούμε και εμείς ότι το καλύτερο.

Τη θέση του στο Διοικητικό Συμβούλιο κατέλαβε μεν ο επόμενος σε σταυρούς προτίμησης του ψηφοδελτίου μας Συνάδελφος Κωνσταντινίδης Πέτρος , όχι όμως και στο Προεδρείο του .
Και τούτο γιατί , παρόλο που , με βάση πάντα το πλαίσιο κατεύθυνσης ,δράσης και λειτουργίας του Συλλόγου μας για τη διετία 2008-2009 , που αποδέχθηκε στις 30/5/2008 το Δ.Σ. που προέκυψε από τις εκλογές του Απρίλη 2008,η  Κίνηση μας εκδήλωσε ενδιαφέρον και ο ίδιος υπέβαλε υποψηφιότητα για την εκκενωθείσα θέση του Γενικού Γραμματέα , για να συνεχιστεί η προσπάθεια ανασυγκρότησης του Συλλόγου μας και υλοποίησης του όπως παραπάνω πλαισίου κατεύθυνσης , δράσης και λειτουργίας του, η πλειοψηφία  του Δ.Σ.          ( ΔΗ.ΣΥ.Ε και ΔΑΚΕ ) , στο πρόσφατο Δ.Σ. του Συλλόγου , πρόκρινε  την υποψηφιότητα του Συναδέλφου Χαιρέτη Βασίλη ( ΔΗ.ΣΥ.Ε ) , ο οποίος και συμπλήρωσε  το προεδρείο και ήδη ασκεί  τα καθήκοντα αυτά .

Ευχόμαστε στον εξαίρετο κατά τα λοιπά Συνάδελφο Χαιρέτη Βασίλη καλή δύναμη στα νέα του καθήκοντα . Και τον διαβεβαιώνουμε ότι ανεξάρτητα αν δεν τον ψηφίσαμε (λόγω της δικής μας υποψηφιότητας), η κίνηση μας θα του σταθεί όπου και όταν χρειαστεί , Για να συνεχιστεί η δύσκολη προσπάθεια που όλοι μαζί καταβάλαμε και το προηγούμενο διάστημα για ανασυγκρότηση του Συλλόγου μας και του συνδικαλιστικού κινήματος στο χώρο μας . Και για την υλοποίηση του πλαισίου κατεύθυνσης , δράσης και λειτουργίας για τη διετία 2008-2009 που προαναφέραμε

Συναδέλφισσες , Συνάδελφοι ,
Η περίοδος που διανύουμε είναι εξαιρετικά κρίσιμη για τους εργαζόμενους και το συνδικαλιστικό κίνημα στο χώρο μας και όχι μόνο.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι και πολλά και σοβαρά και μεγάλα.
Και βέβαια το σοβαρότερο από αυτά που τίθενται ενώπιον μας με ακόμα πλέον πιο επιτακτικό τρόπο, είναι ο προσανατολισμός του Συλλόγου μας και συνοψίζεται πάντα στο δίλημμα :
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ Η ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ;;

Αυτό ακριβώς προσπαθήσαμε να απαντήσουμε με την πρόταση – πλαίσιο κατεύθυνσης – δράσης και λειτουργίας, που καταθέσαμε αμέσως μετά τις εκλογές του Απρίλη 2008, με βάση το οποίο τελικά το Δ.Σ. του Συλλόγου μας συγκροτήθηκε τότε σε σώμα.
Και σε αυτά τα πλαίσια δε διστάσαμε να αναλάβουμε και πάλι τότε, όχι μόνο τις ευθύνες που μας αναλογούν αλλά και πολύ περισσότερες και μεγαλύτερες από αυτές, που ορισμένοι τώρα, για τους δικούς τους λόγους,  μας τις αρνούνται.
Σε ότι μας αφορά, είμαστε όπως πάντα αποφασισμένοι :

· Να υπερασπιστούμε το παραπάνω πλαίσιο, που αποτελεί την «πυξίδα» μας στην «καταιγίδα» που έχει ενσκήψει, με όλες τις δυνάμεις μας, ΜΕΧΡΙ ΤΕΛΟΥΣ.
· Να μην υποκύψουμε στις «σειρήνες» της ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ και να συνεχίσουμε να παλεύουμε ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΑ για τις διεκδικήσεις μας, τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις μας, που είναι αποτέλεσμα σκληρής προσπάθειας και πολυετών αγώνων.

ΟΔΟΣ ΕΥΠΟΛΙΔΟΣ
στην υπηρεσία των εργαζομένων στην Εμπορική Τράπεζα

Σκέψεις σχετικά με την επισφαλή εργασία. Μέρος 1ο

Σκέψεις σχετικά με την επισφαλή εργασία.  Μέρος 1ο

του Θανάση Τσακίρη

Ποια είναι η σημερινή κατάσταση στα πλαίσια της οποίας στην οποία ζουν και δουλεύουν οι εργαζόμενοι και δρουν τα σύγχρονα εργατικά συνδικάτα;

Σύμφωνα με μία άποψη, ζούμε στις συνθήκες της κατάρρευσης του διπολισμού, της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης, της παγκοσμιοποίησης των αγορών, της συρρίκνωσης του κράτους πρόνοιας, της ιδιωτικοποίησης των δημοσίων επιχειρήσεων, της αύξησης των ελαστικών μορφών εργασίας και της μακροχρόνιας ανεργίας, καθώς και του περιορισμού της συλλογικής εκπροσώπησης στα όργανα λήψης αποφάσεων.  Ας τα πάρουμε ένα-ένα. Σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές ζούμε πλέον στην «εποχή της ανασφάλειας» (“age of insecurity”)  όπου ο κίνδυνος (risk) και η αστάθεια έχουν γίνει τα χαρακτηριστικά στοιχεία της κοινωνικής ζωής.  Αμφότερες οι προσεγγίσεις διέπονται από τη λογική της «θέσης περί ανασφάλειας» που τα κύρια σημεία της είναι: α) η μεταβίβαση του οικονομικού ρίσκου ολοένα και περισσότερο από τους εργοδότες στους εργαζόμενους, β)  η μείωση του χρόνου κατοχής μιας θέσης εργασίας και η εξάρτηση της απασχόλησης και της αμοιβής ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες, γ) η ανασφάλεια είναι μακροπρόθεσμα ζημιογόνα για τις οικονομικές επιδόσεις, λόγω της επίτευξής τους μέσω μιας σχέσης απασχόλησης που στηρίζεται στον καιροσκοπισμό, την καχυποψία και την απουσία δέσμευσης, και δ) η υπερφόρτωση τόσο των ατόμων όσο και της ευρύτερης κοινωνίας με μεγάλα βάρη και δαπάνες λόγω της ύπαρξης και διεύρυνσης των τάξεων των ανασφαλών εργαζομένων.  Το γενικότερο πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται μια τέτοια θέση είναι αυτό της «κοινωνίας του ρίσκου», δηλαδή μια κοινωνία που ολοένα και πιο πολύ την απασχολεί το μέλλον (αλλά και η ασφάλεια), που δημιουργεί την έννοια του ρίσκου».   Επομένως, το ρίσκο ορίζεται ως ο συστηματικός τρόπος αντιμετώπισης των κινδύνων και των ανασφαλειών που προκύπτουν στο πλαίσιο της διαδικασίας του κοινωνικού – οικονομικού εκσυγχρονισμού.  

Όμως, ο προβληματισμός σχετικά με την «ανασφάλεια» δεν είναι καινούργιος αλλά κατά καιρούς επανέρχεται στο προσκήνιο της συζήτησης. Ήδη στην εποχή του ο Κομφούκιος διαπίστωνε ότι «η ανασφάλεια είναι χειρότερη από τη φτώχεια». Οι έννοιες της ασφάλειας και του ελέγχου είναι οι βασικές σε αυτή της συζήτηση. Ως ασφάλεια ορίζεται η δυνατότητα κάποιου να ελέγχει ο ίδιος τον εαυτό του.  

Οι σχέσεις απασχόλησης στο σύγχρονο καπιταλιστικό πλαίσιο ιδωμένες από μια ολιστική σκοπιά έχουν τις ρίζες τους στις διαδικασίες αναδιάρθρωσης που λαμβάνουν χώρα στην παγκοσμιοποιούμενη οικονομία και περιλαμβάνουν την υπερβολική χρήση των υπεργολαβιών, την ευελικτοποίηση και εξατομίκευση των εργασιακών διαδικασιών και την επακόλουθη συρρίκνωση των δικαιωμάτων που σχετίζονται με την εργασία. Η «επισφαλειοποίηση» θέτει σε κίνηση δύο οδυνηρές διαδικασίες θεσμοποίησης της αστάθειας στην οικονομική σφαίρα και τον κρατικό/δικαστικό μηχανισμό και στρατηγικές αντιμετώπισης της αστάθειας με τη χρήση μη τυπικών σχέσεων εργασίας και τη διευθέτηση των σχέσεων απασχόλησης κατά τρόπο τέτοιο ώστε να υποβαθμίζεται ολοένα ο παράγοντας της εργασίας (ευελιξία) προς όφελος της κερδοφορίας.      

 

 
Επισφαλής είναι η μη τυπική απασχόληση που αμείβεται με χαμηλό ημερομίσθιο ή μισθό, χωρίς ασφάλεια και προστασία και δεν είναι δυνατό να καλύψει τα έξοδα διαβίωσης ενός νοικοκυριού.  Δηλαδή είναι η μισθωτή εργασία που είτε σταθερά δεν δίνει επαρκή εισόδημα για την πλήρη αναπαραγωγή του ατόμου (π.χ. η μερική εργασία) είτε τα παρέχει για ένα μικρό χρονικό διάστημα (ανώτερο όριο είναι συνήθως το ένα έτος π.χ. η εποχιακή εργασία).
Αν θεωρήσουμε δεδομένο το ότι αυτή η απασχόληση αμείβεται με χαμηλό ημερομίσθιο ή μισθό που δεν καλύπτει τα προς το ζην, θα πρέπει να συζητήσουμε τη σημασία της έλλειψης ασφάλειας ή προστασίας.

Μια πληρέστερη εικόνα αυτής της κατάστασης μας δίνει μια μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας των ΓΣΕΕ/ΑΔΕΔΥ.  Έτσι, λοιπόν, οι αιτίες που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τους λόγους για τους οποίους μπορούμε να χαρακτηρίσουμε μια θέση εργασίας ή μια κατάσταση ως «επισφαλή» είναι οι εξής:
· Η θέση εργασίας έχει προσωρινό χαρακτήρα (συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, εποχιακές εργασίες κ.ά.) σε κλάδους ή επαγγέλματα που μαστίζονται από υψηλά ποσοστά ανεργίας.
· Η θέση εργασία αφορά μερική απασχόληση, ιδιαίτερα όταν αυτή δεν είναι εθελούσια και το άτομο έχει εξαναγκαστεί να την «επιλέξει».
· Η ανεργία δεν καλύπτεται καθόλου ή καλύπτεται ελλιπώς (ανεπαρκές επίπεδο κάλυψης είτε αυτό αφορά στο ύψος του επιδόματος ανεργίας, στην διάρκεια χορήγησης του ή ακόμη στις προϋποθέσεις πρόσβασης στο επίδομα).
· Η αμοιβή της εργασίας είναι τόσο ανεπαρκής που δεν επιτρέπει ένα αποδεκτό επίπεδο συνθηκών διαβίωσης.
· Η αποδοχή θέσης εργασίας προϋποθέτει την αποδοχή ρήτρας γεωγραφικής κινητικότητας
· Να πρόκειται για θέσεις εργασίας σε επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες ή σε κλάδους με τεχνολογικές αλλαγές όπου η πιθανότητα απόλυσης «για οικονομικούς λόγους» είναι υψηλή.
· Το κράτος είναι αδύναμο και δεν είναι σε θέση να προστατέψει τους εργαζόμενους σε περίπτωση μη τήρησης της σύμβασης εργασίας τους ή από την αδήλωτη εργασία (μαύρη εργασία).

Αν αυτά είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της κατάστασης της επισφαλούς απασχόλησης δεν είναι εύκολη η συγκριτική ανάλυση της καταγραφής των διαφόρων φαινομένων επισφάλειας, όχι μόνο παγκοσμίως αλλά ούτε καν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως και με την περίπτωση της κατάστασης της ανεργίας ή ακόμη και της απεργίας που καταγράφονται με διαφορετικό τρόπο από χώρα σε χώρα, έτσι συμβαίνει και με την περίπτωση της επισφάλειας. Σε κάθε χώρα τα διάφορα στατιστικά δεδομένα μπορεί να καταγράφουν εντελώς ανόμοιες κοινωνικές καταστάσεις ανάλογα με τις αντιλήψεις που επικρατούν κάθε φορά. Πρέπει, λοιπόν, στην ανάλυση να περιλαμβάνονται στοιχεία που χαρακτηρίζουν την μισθωτή εργασία, όπως το θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο της απασχόλησης, η θέση και ο ρόλος των δημόσιων πολιτικών για την απασχόληση, η κατάσταση των εργασιακών σχέσεων, τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης / προστασίας κ.λ.π.

Άρα η επισφάλεια αφορά σε γενικές γραμμές
1. Το βαθμό βεβαιότητας σχετικά με την συνέχιση της εργασίας
2. Το αν ο εργαζόμενος ελέγχει την ίδια την εργασία του (ωράριο, ρυθμός εργασίας, αμοιβή της εργασίας
3. Το αν μπορεί ένας εργαζόμενος μπορεί να τύχει επωφελούς κοινωνικής προστασίας
4. Το ύψος των αποδοχών από αυτή την απασχόληση.
5. Την απάντηση στο ερώτημα του κατά πόσον οι μορφές επισφαλούς απασχόλησης χρησιμεύουν στους νέους ως προωθητική οδός προς την είσοδο στην αγορά εργασίας ή τους κλείνουν σε ένα φαύλο κύκλο που περιλαμβάνει την ευκαιριακή/μερική απασχόληση, την κατάσταση ανεργίας και, ενίοτε, ορισμένες διαδικασίες επιμόρφωσης.
Ποια είναι η σημερινή κατάσταση στα πλαίσια της οποίας στην οποία ζουν και δουλεύουν οι εργαζόμενοι και δρουν τα σύγχρονα εργατικά συνδικάτα;

Σύμφωνα με μία άποψη, ζούμε στις συνθήκες της κατάρρευσης του διπολισμού, της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης, της παγκοσμιοποίησης των αγορών, της συρρίκνωσης του κράτους πρόνοιας, της ιδιωτικοποίησης των δημοσίων επιχειρήσεων, της αύξησης των ελαστικών μορφών εργασίας και της μακροχρόνιας ανεργίας, καθώς και του περιορισμού της συλλογικής εκπροσώπησης στα όργανα λήψης αποφάσεων.  Ας τα πάρουμε ένα-ένα. Σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές ζούμε πλέον στην «εποχή της ανασφάλειας» (“age of insecurity”)  όπου ο κίνδυνος (risk) και η αστάθεια έχουν γίνει τα χαρακτηριστικά στοιχεία της κοινωνικής ζωής.  Αμφότερες οι προσεγγίσεις διέπονται από τη λογική της «θέσης περί ανασφάλειας» που τα κύρια σημεία της είναι: α) η μεταβίβαση του οικονομικού ρίσκου ολοένα και περισσότερο από τους εργοδότες στους εργαζόμενους, β)  η μείωση του χρόνου κατοχής μιας θέσης εργασίας και η εξάρτηση της απασχόλησης και της αμοιβής ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες, γ) η ανασφάλεια είναι μακροπρόθεσμα ζημιογόνα για τις οικονομικές επιδόσεις, λόγω της επίτευξής τους μέσω μιας σχέσης απασχόλησης που στηρίζεται στον καιροσκοπισμό, την καχυποψία και την απουσία δέσμευσης, και δ) η υπερφόρτωση τόσο των ατόμων όσο και της ευρύτερης κοινωνίας με μεγάλα βάρη και δαπάνες λόγω της ύπαρξης και διεύρυνσης των τάξεων των ανασφαλών εργαζομένων.  Το γενικότερο πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται μια τέτοια θέση είναι αυτό της «κοινωνίας του ρίσκου», δηλαδή μια κοινωνία που ολοένα και πιο πολύ την απασχολεί το μέλλον (αλλά και η ασφάλεια), που δημιουργεί την έννοια του ρίσκου».   Επομένως, το ρίσκο ορίζεται ως ο συστηματικός τρόπος αντιμετώπισης των κινδύνων και των ανασφαλειών που προκύπτουν στο πλαίσιο της διαδικασίας του κοινωνικού – οικονομικού εκσυγχρονισμού.  

Όμως, ο προβληματισμός σχετικά με την «ανασφάλεια» δεν είναι καινούργιος αλλά κατά καιρούς επανέρχεται στο προσκήνιο της συζήτησης. Ήδη στην εποχή του ο Κομφούκιος διαπίστωνε ότι «η ανασφάλεια είναι χειρότερη από τη φτώχεια». Οι έννοιες της ασφάλειας και του ελέγχου είναι οι βασικές σε αυτή της συζήτηση. Ως ασφάλεια ορίζεται η δυνατότητα κάποιου να ελέγχει ο ίδιος τον εαυτό του.  

Οι σχέσεις απασχόλησης στο σύγχρονο καπιταλιστικό πλαίσιο ιδωμένες από μια ολιστική σκοπιά έχουν τις ρίζες τους στις διαδικασίες αναδιάρθρωσης που λαμβάνουν χώρα στην παγκοσμιοποιούμενη οικονομία και περιλαμβάνουν την υπερβολική χρήση των υπεργολαβιών, την ευελικτοποίηση και εξατομίκευση των εργασιακών διαδικασιών και την επακόλουθη συρρίκνωση των δικαιωμάτων που σχετίζονται με την εργασία. Η «επισφαλειοποίηση» θέτει σε κίνηση δύο οδυνηρές διαδικασίες θεσμοποίησης της αστάθειας στην οικονομική σφαίρα και τον κρατικό/δικαστικό μηχανισμό και στρατηγικές αντιμετώπισης της αστάθειας με τη χρήση μη τυπικών σχέσεων εργασίας και τη διευθέτηση των σχέσεων απασχόλησης κατά τρόπο τέτοιο ώστε να υποβαθμίζεται ολοένα ο παράγοντας της εργασίας (ευελιξία) προς όφελος της κερδοφορίας.      

 

 
Επισφαλής είναι η μη τυπική απασχόληση που αμείβεται με χαμηλό ημερομίσθιο ή μισθό, χωρίς ασφάλεια και προστασία και δεν είναι δυνατό να καλύψει τα έξοδα διαβίωσης ενός νοικοκυριού.  Δηλαδή είναι η μισθωτή εργασία που είτε σταθερά δεν δίνει επαρκή εισόδημα για την πλήρη αναπαραγωγή του ατόμου (π.χ. η μερική εργασία) είτε τα παρέχει για ένα μικρό χρονικό διάστημα (ανώτερο όριο είναι συνήθως το ένα έτος π.χ. η εποχιακή εργασία).
Αν θεωρήσουμε δεδομένο το ότι αυτή η απασχόληση αμείβεται με χαμηλό ημερομίσθιο ή μισθό που δεν καλύπτει τα προς το ζην, θα πρέπει να συζητήσουμε τη σημασία της έλλειψης ασφάλειας ή προστασίας.

Μια πληρέστερη εικόνα αυτής της κατάστασης μας δίνει μια μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας των ΓΣΕΕ/ΑΔΕΔΥ.  Έτσι, λοιπόν, οι αιτίες που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τους λόγους για τους οποίους μπορούμε να χαρακτηρίσουμε μια θέση εργασίας ή μια κατάσταση ως «επισφαλή» είναι οι εξής:
· Η θέση εργασίας έχει προσωρινό χαρακτήρα (συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, εποχιακές εργασίες κ.ά.) σε κλάδους ή επαγγέλματα που μαστίζονται από υψηλά ποσοστά ανεργίας.
· Η θέση εργασία αφορά μερική απασχόληση, ιδιαίτερα όταν αυτή δεν είναι εθελούσια και το άτομο έχει εξαναγκαστεί να την «επιλέξει».
· Η ανεργία δεν καλύπτεται καθόλου ή καλύπτεται ελλιπώς (ανεπαρκές επίπεδο κάλυψης είτε αυτό αφορά στο ύψος του επιδόματος ανεργίας, στην διάρκεια χορήγησης του ή ακόμη στις προϋποθέσεις πρόσβασης στο επίδομα).
· Η αμοιβή της εργασίας είναι τόσο ανεπαρκής που δεν επιτρέπει ένα αποδεκτό επίπεδο συνθηκών διαβίωσης.
· Η αποδοχή θέσης εργασίας προϋποθέτει την αποδοχή ρήτρας γεωγραφικής κινητικότητας
· Να πρόκειται για θέσεις εργασίας σε επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες ή σε κλάδους με τεχνολογικές αλλαγές όπου η πιθανότητα απόλυσης «για οικονομικούς λόγους» είναι υψηλή.
· Το κράτος είναι αδύναμο και δεν είναι σε θέση να προστατέψει τους εργαζόμενους σε περίπτωση μη τήρησης της σύμβασης εργασίας τους ή από την αδήλωτη εργασία (μαύρη εργασία).

Αν αυτά είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της κατάστασης της επισφαλούς απασχόλησης δεν είναι εύκολη η συγκριτική ανάλυση της καταγραφής των διαφόρων φαινομένων επισφάλειας, όχι μόνο παγκοσμίως αλλά ούτε καν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως και με την περίπτωση της κατάστασης της ανεργίας ή ακόμη και της απεργίας που καταγράφονται με διαφορετικό τρόπο από χώρα σε χώρα, έτσι συμβαίνει και με την περίπτωση της επισφάλειας. Σε κάθε χώρα τα διάφορα στατιστικά δεδομένα μπορεί να καταγράφουν εντελώς ανόμοιες κοινωνικές καταστάσεις ανάλογα με τις αντιλήψεις που επικρατούν κάθε φορά. Πρέπει, λοιπόν, στην ανάλυση να περιλαμβάνονται στοιχεία που χαρακτηρίζουν την μισθωτή εργασία, όπως το θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο της απασχόλησης, η θέση και ο ρόλος των δημόσιων πολιτικών για την απασχόληση, η κατάσταση των εργασιακών σχέσεων, τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης / προστασίας κ.λ.π.

Άρα η επισφάλεια αφορά σε γενικές γραμμές
1. Το βαθμό βεβαιότητας σχετικά με την συνέχιση της εργασίας
2. Το αν ο εργαζόμενος ελέγχει την ίδια την εργασία του (ωράριο, ρυθμός εργασίας, αμοιβή της εργασίας
3. Το αν μπορεί ένας εργαζόμενος μπορεί να τύχει επωφελούς κοινωνικής προστασίας
4. Το ύψος των αποδοχών από αυτή την απασχόληση.
5. Την απάντηση στο ερώτημα του κατά πόσον οι μορφές επισφαλούς απασχόλησης χρησιμεύουν στους νέους ως προωθητική οδός προς την είσοδο στην αγορά εργασίας ή τους κλείνουν σε ένα φαύλο κύκλο που περιλαμβάνει την ευκαιριακή/μερική απασχόληση, την κατάσταση ανεργίας και, ενίοτε, ορισμένες διαδικασίες επιμόρφωσης.

Σημειώσεις-Παραπομπές:

-Βλ. Καραλής Δ. (2006) «Οι περιπέτειες ενός ‘ενοχλητικού θεσμού’: Τα συνδικάτα την περίοδο του φορντισμού και του μεταφορντισμού». Θέσεις. Τεύχ. 98 Ιούλιος-Σεπτέμβριος, σελ. 95-114

http://www.theseis.com/76-/theseis/t96/t96f/karalis.htm 

–Elliott L. and Atkinson D. (1998) The Age of Insecurity. London: Verso.

-Heery Ed. and Salmon J. (eds) (2000) The Insecure Workforce. London: Routledge

– Giddens A. (1999) “Risk and Responsibility” Modern Law Review 62(1): 1-10.

– Beck U. (1992) Risk Society: Towards a New Modernity. London: Sage.

– Standing,Guy. (2002) Beyond the new paternalism: Basic security as equality. London: Verso.

– Για τις ολοένα και πιο μινιμαλιστικές διευθετήσεις σε ΗΠΑ και Γαλλία, βλ. Kesselman Donna (2005) “Employment Regimes and Precarization in France and the United States” in  6^th International Conference Fondazione Marco Biagi Workers’ Rights Protection in a New World of Work: The Case for a Comparative and Interdisciplinary Approach to Labour Relations Universitá degli studi di Modena e Reggio Emilio  <http://www.fmb.unimore.it/on-line/Home/documento5704.html&gt;

 

 

 

Φεμινιστική Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης στην Κωνσταντίνα Κούνεβα

Από το ένθετο φύλλο «Εντός Εποχής» της εφημερίδας ΕΠΟΧΗ (25-01-2009)

 

Συγκλονισμένες από τη δολοφονική επίθεση με οξύ σε βάρος της Κωνσταντίνας Κούνεβα, αισθανόμαστε την ανάγκη να ενώσουμε τη φωνή μας με εκείνη του σωματείου της, της Παναττικής Ένωσης Καθαριστριών και Οικιακού Προσωπικού, προκειμένου να απαιτήσουμε να σπάσει επιτέλους το φράγμα της σιωπής που καλύπτει την ίδια την αδιανόητη εγκληματική ενέργεια και τους άμεσους αυτουργούς της όσο και εκείνους, ανθρώπους και μηχανισμούς, που τους όπλισαν το χέρι.
Μέσα από το λόγο των γυναικών αυτών, το λόγο της ίδιας της Κωνσταντίνας, προκαλείται ένα πρώτο ρήγμα στο φράγμα της σιωπής, αρχίζει να γίνεται ορατό το αόρατο, να διατυπώνεται το ανείπωτο. Και, ταυτόχρονα, γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της συνενοχής μιας κοινωνίας που εθίζεται, χρόνια τώρα, να αντλεί οφέλη από την υπερεκμετάλλευση της γυναικείας, μεταναστευτικής κατά κύριο λόγο, εργασίας χωρίς να αναρωτιέται για το μερίδιο της ατομικής ευθύνης στις γενικευμένες συλλογικές συμπεριφορές.
Είναι βέβαιο ότι η Κωνσταντίνα Κούνεβα κλήθηκε να πληρώσει το τίμημα για το κουράγιο της να μπει μπροστά και να διεκδικήσει αυτή, μια μετανάστρια, στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα για την ίδια και τις συναδέλφους της. Με έκδηλες τις αρχαϊκές όσο και σεξιστικές αναφορές του, ο πρωτοφανής τρόπος της «τιμωρίας» της παραπέμπει σε έναν σκοτεινό κόσμο ασύλληπτης αγριότητας, οι άγραφοι νόμοι του οποίου επιβάλλουν τον κυριολεκτικό αφανισμό του προσώπου και το πνίξιμο της φωνής της γυναίκας που τόλμησε να απειθαρχήσει. Και στο σημείο αυτό, οι ευθύνες των εμπλεκόμενων δημόσιων υπηρεσιών αλλά και των επίσημων συνδικαλιστικών φορέων είναι ανυπολόγιστες. Τι κι αν η Κωνσταντίνα και το σωματείο των καθαριστριών δεν σταμάτησαν τα τελευταία χρόνια να καταγγέλλουν απίστευτες παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας, μαφιόζικες εργοδοτικές πρακτικές, απόλυτη αδράνεια των ελεγκτικών μηχανισμών; Το προσοδοφόρο για τους επιτήδειους σύστημα των εργολαβιών εξαπλώθηκε (και) στον δημόσιο τομέα επιβάλλοντας ένα καθεστώς απόλυτης αυθαιρεσίας, το οποίο συνεχίζει να χλευάζει κάθε έννοια εργατικού δικαίου. Έχοντας εξασφαλίσει τη σιωπηρή συναίνεση των αρμοδίων, οι εργολάβοι ανέπτυξαν έτσι ένα σύστημα που τους επιτρέπει να μην κολλούν τα απαραίτητα ένσημα, να μην πληρώνουν υπερωρίες και να δηλώνουν πλασματικές ώρες, να υποχρεώνουν τις εργαζόμενες να υπογράφουν για αποδοχές που δεν εισέπραξαν και λευκά χαρτιά για την περίπτωση απόλυσής τους, να τις απειλούν με το παραμικρό με απόλυση ή με ένταξη στη «μαύρη λίστα», να στήνουν εργοδοτικά σωματεία…
Στο δουλοκτητικό αυτό καθεστώς αντιστάθηκε η Κωνσταντίνα. Στην εργοδοτική ασυδοσία, αλλά και στη συνένοχη κρατική αδιαφορία και τη βολική συνδικαλιστική ανοχή που την έκαναν δυνατή. Το ελάχιστο χρέος προς τη θαυμαστή αυτή γυναίκα, που δίνει ακόμη τη μάχη της ζωής στον Ευαγγελισμό, είναι να απαιτήσουμε να αποκαλυφθούν άμεσα και να τιμωρηθούν οι φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί της δολοφονικής επίθεσης εναντίον της και, αλληλέγγυες με τις γυναίκες του σωματείου της, να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να δοθεί ένα τέλος στις απαράδεκτες συνθήκες που συνιστούν την εργασιακή τους καθημερινότητα

Χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν χτες εναντίον της εργοδοτικής τρομοκρατίας και της εργασιακής επισφάλειας και υπέρ της Κ.Κούνεβα

Επιτροπή Αλληλεγγύης στην Κωνσταντίνα Κούνεβα

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΟΔΟΤΙΚΗ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΠΙΣΦΑΛΕΙΑ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Μαζικότατη ήταν η ανταπόκριση στην έκκληση πρωτοβάθμιων σωματείων για διαδήλωση της 22-1-09 παρά την μη συμμετοχή της ΓΣΕΕ και του ΠΑΜΕ. Πολλές χιλιάδες κόσμου, με πανό και συνθήματα, συμμετείχαν στη διαδήλωση προς το υπουργείο Εργασίας, για μαζική συμμετοχή στην οποία είχε καλέσει και η επιτροπή μας. Η ανταπόκριση στο κάλεσμα αυτό δείχνει ότι ένα μεγάλο κίνημα συμπαράστασης είναι σε εξέλιξη, και ότι η Κωνσταντίνα πράγματι δεν είναι μόνη. Επίσης δείχνει ότι ο αγώνας ενάντια στην εργασιακή επισφάλεια και τον εργασιακό μεσαίωνα που προσπαθεί να επιβάλει η εργοδοσία με την κάλυψη και τα νομοθετικά πλαίσια της σημερινής αλλά και της προηγούμενης κυβέρνησης, ξεκινάει με νέες αγωνιστικές μορφές.

Καταγγέλλουμε ότι η αστυνομία έκοψε την πορεία στη μέση με τις επιθέσεις της με βόμβεσ κρότου λάμψης και χημικά, αφού ένα πρώτο μεγάλο κομμάτι της είχε ήδη φθάσει στο υπουργείο και προχωρούσε προς την Ιερά Οδό. Το δεύτερο κομμάτι, στο οποίο ήταν και η επιτροπή μας με πολλές κοινωνικές και πολιτικές οργανώσεις και ομάδες, στάθηκε για πολύ ώρα στην Πειραιώς, λίγο πριν το υπουργείο Εργασίας ενώ το πίσω μέρος ήταν Ομόνοια, με σκοπό να προχωρήσει συντεταγμένα προς το υπουργείο, αλλά οι αστυνομικές δυνάμεις με συνεχείς επιθέσεις και χημικά μας ανέκοψαν.

Επόμενη συνάντηση της επιτροπής Παρασκευή 30-1-09 στις 4.30 μ.μ. στην ΟΤΟΕ, Βησσαρίωνος 9 όπου θα συζητήσουμε για τις επόμενες αγωνιστικές κινήσεις.

Αθήνα, 23-1-09

ΕΡΩΤΗΣΗ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΣΤΟΥΣ ΟΤΑ

23.1.2009

ΕΡΩΤΗΣΗ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΟ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΣΤΟΥΣ ΟΤΑ

Προς τον κ Υπουργό Εσωτερικών

Θέμα: Απαράδεκτο εργασιακό καθεστώς

Με την εφαρμογή του Π.Δ 164/2004 οι συμβάσεις των εργαζομένων που απασχολούνταν στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης με μειωμένο ωράριο εργασίας μετατράπηκαν σε συμβάσεις αορίστου χρόνου μερικής απασχόλησης.
Το υφιστάμενο ωράριο εργασίας τους κυμαίνεται από 15 μέχρι 20 ώρες εβδομαδιαίως κι οι μηνιαίες αποδοχές τους από 480 έως 550 €. Το δε αντικείμενο εργασίας τους αφορά τη λειτουργία τμημάτων αθλητισμού, πολιτισμού και άλλων υπηρεσιών που παρέχουν συνεχές έργο και απευθύνονται, τόσο στο σύνολο του πληθυσμού των Δήμων, όσο και σε ευπαθείς ομάδες (παιδιά, ΑμΕΑ, κ.α. ).

Επειδή
· οι εργαζόμενοι της κατηγορίας αυτής, εξαιτίας του μειωμένου ωραρίου εργασίας, δεν καλύπτουν με πληρότητα τις υπάρχουσες ανάγκες για την εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών που στελεχώνουν. Για το λόγο αυτό οι ΟΤΑ αναγκάζονται είτε να απασχολούν υπερωριακά τους ίδιους εργαζόμενους είτε να προσλαμβάνουν επιπλέον εργαζόμενους με επισφαλείς σχέσεις εργασίας (συμβάσεις έργου, ορισμένου χρόνου, stage, ωρομίσθιοι).

· οι υπηρεσίες που στελεχώνουν οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι επιτελούν μεγάλο κοινωνικό έργο το οποίο συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη λειτουργία των Δήμων και στην καλύτερη παροχή έργου προς τους πολίτες.

· ο αριθμός των απασχολουμένων αυτής της κατηγορίας, τόσο στο δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα, είναι ελάχιστος.

· αντίστοιχο πρόβλημα αντιμετώπιζαν εργαζόμενοι στους ΟΤΑ με την εφαρμογή του Ν 2539/97 (Καποδίστρια) , το οποίο επιλύθηκε με την ψήφιση του Ν 3584/2007. άρθρο 230 § 2 ( Κώδικας Υπαλλήλων ΟΤΑ).

· οι υφιστάμενες εργασιακές σχέσεις εξαναγκάζουν τους εργαζόμενους και τις οικογένειές τους να ζουν σε καθεστώς διαρκούς οικονομικής ανασφάλειας, το οποίο θα επιδεινώνεται κατά τη συνταξιοδότησή τους.

Ερωτάται ο κ. Υπουργός Εσωτερικών:

Ποια μέτρα θα πάρετε ώστε να μετατραπούν οι υφιστάμενες συμβάσεις εργασίας μειωμένου χρόνου σε συμβάσεις αορίστου χρόνου πλήρους απασχόλησης, με στόχο τόσο την εύρυθμη λειτουργία των ΟΤΑ, όσο και τη βελτίωση της εργασιακής θέσης των εργαζομένων;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Αμμανατίδου-Πασχαλίδου Ευαγγελία

Κουράκης Αναστάσιος

Εκδηλώσεις στην Αγορά της Κυψέλης για Εξέγερση Δεκέμβρη και Κωνσταντίνα Κούνεβα

• Την Παρασκευή 23 Ιανουαρίου (8 μμ) η Αγορά της Κυψέλης οργανώνει ανοιχτή συζήτηση με θέμα τον εξεγερμένο Δεκέμβρη.
• Το Σάββατο 24 Ιανουαρίου εκδήλωση οικονομικής ενίσχυσης στη συνδικαλίστρια Κ. Κούνεβα με συζήτηση κα ιπροβολή ταινίας του Κ. Λόουτς «Ένας Ελεύθερος Κόσμος»

Όλες οι εκδηλώσεις στην Αγορά γίνονται δωρεάν

Site Αγοράς Κυψέλης:
http://indy.gr/projects/agora-tis-kypselis/project-home

Αποσύρθηκε μύνηση εναντίον συνδικαλιστή της WIND στη Θεσσαλονίκη

Από το σάιτ του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ:

Σήμερα το πρωί, στα Δικαστήρια Θεσσαλονίκης, η δίωξη ενάντια στο συνδικαλιστή εργαζόμενο της WIND Στέφανο Μάλαμα έληξε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Ο μυνητής του, (πρώην) προϊστάμεντος τμήματος της WIND, Ζαφειράκος, απέσυρε τη μήνυση και απολογήθηκε δημοσιώς. Σημειώνεται ότι προηγουμένως είχε ήδη «παραιτηθεί» -κατά τα λεγόμενα του- από την WIND, σε μια κίνηση προφανώς απεμπλοκής της εταιρίας από μια αδιέξοδη δικαστική δίωξη βασισμένη σε καταφανή ψέμματα και συκοφαντίες.

Ο Στέφανος Μάλαμας, εκτός από τον δικηγόρο του (Κ. Παπαδάκη) είχε και τη συμπαράσταση δεκάδων μελών του Σωματείου και αλληλέγγυων από τις επιτροπές συμπαράστασης.

Μια χρήσιμη πρώτα από όλα νίκη, ιδιαίτερα μπροστά στις άλλες αντίστοιχες διώξεις στο Βιβλίο – Χάρτου, τα Φροντιστήρια, την ΕΥΑΘ στη Θεσσαλονίκη.

 

Η αλληλεγγύη είναι το όπλο μας!

Οι νέοι και οι νέες της ΑΚΟΑ αλληλέγγυοι/ες με την Κ. Κούνεβα

Η εργοδοτική τρομοκρατία δεν θα έχει τη δική μας ανοχή

Ένας μήνας κλείνει αύριο από τη προμελετημένη δολοφονική επίθεση στην συνδικαλίστρια Κωνσταντίνα Κούνεβα και όλοι μας θα βρεθούμε αύριο στους δρόμους να διαδηλώσουμε ενάντια στην εργοδοτική τρομοκρατία και την κρατική ενοχή.
Αυτές τις 30 μέρες, η αστυνομία και οι ανακριτικές αρχές λειτούργησαν σε πολύ υποτονικούς ρυθμούς, σε αντίθεση με την περίπτωση της δολοφονικής επίθεσης στον αστυνομικό Διαμαντή Μαντζούνη. Στην περίπτωσή της Κωνσταντίνας, η δικογραφία στάλθηκε από την Αστυνομία μόλις πριν από λίγες μέρες στην Εισαγγελέα Πρωτοδικών Ελένης Ράικου, η οποία την επέστρεψε, μάλιστα, ως απαράδεκτα ελλιπή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της «επιμελώς» πρόχειρης δουλειάς στοιχειοθέτησης της δικογραφίας είναι η έλλειψη καταθέσεων από τους υπεύθυνους της εταιρείας ΟΙΚΟΜΕΤ, όπου εργαζόταν η Κ. Κούνεβα και τους αυτόπτες μάρτυρες.
Η ΕΛ.ΑΣ προσπάθησε να «κουκουλώσει» και να κλείσει την υπόθεση της δολοφονικής επίθεσης βαφτίζοντάς τη ως ξεκαθάρισμα προσωπικών λογαριασμών, μάλλον προερχομένων από ερωτικό πάθος. Εμείς δεν θα επιτρέψουμε να ξεχαστούν τα αίτια που οδήγησαν το παρακράτος να την αναγκάσει να πιει βιτριόλι. Η Κωνσταντίνα είναι μία συνδικαλίστρια και αγωνίστρια που κινδυνεύει η ζωή της επειδή υπερασπίστηκε τον εαυτό της και όσες εργαζόμενες μετανάστριες γίνονται θύματα εκμετάλλευσης της εργοδοσίας. Όλους αυτούς, δηλαδή, που θα έπρεπε από την πρώτη στιγμή ν’ αναλάβει την προστασία τους η ΓΣΕΕ και το συνδικαλιστικό κίνημα, πράγμα που δεν είδαμε μέχρι στιγμής να γίνεται ούτε στον ελάχιστα αναγκαίο βαθμό.
Εμείς, οι νέες και οι νέοι της ΑΚΟΑ καταγγέλλοντας τις δολοφονικές επιθέσεις του κράτους και του παρακράτους, σε όσους εργαζόμενους και εργαζόμενες αντιτάσσονται στο καθεστώς εργασιακής τρομοκρατίας και παλεύουν για τα εργασιακά τους δικαιώματα, θα δώσουμε το παρών στην αυριανή διαδήλωση. Είναι αναγκαίο να αγωνιστούμε για την κατάργηση της υπεργολαβίας και υπενοικίασης εργαζομένων, κάθε είδους ελαστικών σχέσεων εργασίας και την κατοχύρωση ίσων εργασιακών δικαιωμάτων αλλά και απολαβών σε όλους τους εργαζόμενους, ημεδαπούς και μετανάστες.

Νέες & νέοι της ΑΚΟΑ